Zasady bezpieczeństwa przy cięciu betonu

Zagrożenia związane z cięciem betonu

Do niebezpiecznych zdarzeń przy obróbce betonu zwykle dochodzi z całkiem prozaicznych przyczyn. Czasami jest to brak odpowiednich narzędzi, innym razem błąd ludzki, który wynika z braku praktyki lub przeszkolenia. Niestety zdarza się, że wykonawca świadomie lekceważy zagrożenia z uwagi na oszczędności lub pośpiech. Skutki tych zdarzeń najczęściej odczuwają sami pracownicy, a także inne osoby, które znajdują się w pobliżu. Nieprofesjonalne podejście do cięcia betonu może również narazić inwestora na opóźnienia w realizacji prac i straty materialne.

Do typowych zagrożeń występujących podczas cięcia betonu można zaliczyć:

obrażenia spowodowane piłą tarczową (np. rany szarpane ze złamaniami kości i/lub uszkodzeniem ścięgien, nerwów i naczyń);
zapylenie, które może doprowadzić do mechanicznego podrażnienia oczu, skóry i dróg oddechowych;
wdychanie pyłu krzemionkowego, co w dłuższej perspektywie czasowej może prowadzić do rozwoju nieodwracalnych zmian w płucach (krzemicy);
obrażenia związane z upadkiem z wysokości (np. złamania kończyn);
obrażenia spowodowane przez spadające elementy konstrukcji (np. urazy zmiażdżeniowe, złamania kończyn);
hałas, który może prowadzić do stopniowego uszkodzenia słuchu.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa przy cięciu betonu

Wymienionym wyżej zagrożeniom można zapobiegać poprzez dobór odpowiednich narzędzi, stosowanie środków ochrony oraz przestrzeganie procedur BHP. Kluczową kwestią jest również doświadczenie w obróbce betonu, które ułatwia zidentyfikowanie zagrożenia i podjęcie właściwej decyzji co do dalszego postępowania. Sprawdźmy zatem, jakich zasad należy przestrzegać podczas prac wymagających cięcia betonowych konstrukcji.

Używanie środków ochrony indywidualnej

Pracownicy, którzy zajmują się obróbką betonu, powinni używać środków ochrony osobistej. Odpowiednie akcesoria chronią przed podstawowymi zagrożeniami występującymi przy cięciu betonu, takimi jak hałas, zapylenie czy spadające odłamki. Należą do nich:

okulary ochronne,
słuchawki lub ochronniki słuchu,
kask ochronny,
rękawice,
obuwie z antypoślizgową podeszwą i stalowymi wzmocnieniami.

Ponadto pracownicy powinni nosić wytrzymałe ubranie robocze, które zapewnia swobodę ruchów, a jednocześnie nie jest zbyt luźne (odstające elementy odzieży mogą przeszkadzać w operowaniu narzędziami).

Stosowanie techniki diamentowej

Piły wyposażone w tarcze pokryte diamentowym nasypem przyspieszają cięcie twardych elementów z betonu i żelbetu, a przy tym zwiększają bezpieczeństwo pracowników. Technika diamentowa niweluje bowiem wibracje, które powodują dyskomfort podczas pracy, a także zagrażają stabilności konstrukcji. Ponadto pracownik nie musi używać dużej ilości siły, ponieważ tarcze diamentowe zapewniają efektywne cięcie najtwardszych materiałów. Przy zastosowaniu narzędzi diamentowych zmniejsza się również hałas, dzięki czemu pracownicy są w mniejszym stopniu narażeni na uszkodzenie słuchu.

Cięcie betonu metodą na mokro

Przy cięciu betonu warto korzystać z pił wyposażonych w przystawkę do chłodzenia wodą. Dzięki temu pracownik nie musi robić częstych przerw na schłodzenie narzędzia (woda zrasza tarcze na bieżąco podczas pracy), co skraca czas realizacji zadania. Ponadto woda niweluje unoszenie się pyłu i kurzu, więc operator zyskuje zdecydowanie większy komfort pracy. Oprócz systemu zraszania wodą warto zastosować również odkurzacz, który zbiera wodę wraz z mokrym pyłem. Jeśli natomiast cięcie odbywa się na sucho, wówczas należy na bieżąco usuwać pył i zapewnić dobrą wentylację miejsca pracy.

Uwaga na narzędzia

Cięcie betonu należy przeprowadzać wyłącznie za pomocą przystosowanych do tego narzędzi. Przed rozpoczęciem prac trzeba się upewnić, czy piły są w należytym stanie technicznym, a tarcze zostały dobrze przymocowane. Bardzo ważne jest, aby narzędzia obsługiwali wyłącznie przeszkoleni do tego pracownicy, którzy zapoznali się wcześniej z instrukcją obsługi urządzenia. W trakcie przerw w pracy operatorzy narzędzi muszą przestrzegać zasad bezpieczeństwa, tj. wyłączyć narzędzie i odstawić je dopiero po całkowitym ustaniu obrotów. Ponadto narzędzia zawsze należy odkładać w bezpieczne miejsce tak, aby nie uległy uszkodzeniu ani nie zostały użyte przez niepowołane osoby.

Odpowiednie posługiwanie się narzędziami

Przy cięciu betonu piłami ręcznymi należy ciąć w linii prostej, bez przyspieszania posuwu tarczy (narzędzie powinno ciąć własnym tempem). Technika diamentowa pozwala ciąć również zbrojony beton, jednak w miejscach wzmocnionych stalą należy zachować szczególną ostrożność (piła może nagle odskoczyć). Jeżeli prace wymagają cięcie betonu na wysokościach, należy zadbać o stabilne podłoże. W żadnym razie nie można wykonywać cięcia na drabinie czy prowizorycznym rusztowaniu.

BHP przede wszystkim

Przy obróbce betonu należy zadbać również o odpowiednią organizację pracy. Na terenie musi panować porządek, a pracownicy powinni znać zasady BHP i procedury obowiązujące w razie wystąpienia nagłego wypadku. Ponadto przed rozpoczęciem prac wykonawca powinien ustalić, czy wykonanie cięcia nie zagraża stabilności konstrukcji i można je wykonać bez obaw o bezpieczeństwo osób i mienia. W razie wątpliwości powinien podjąć decyzję o przełożeniu prac w czasie, przygotowaniu odpowiednich zabezpieczeń lub odstąpieniu od wykonania cięcia.